Đi tìm lời giải cho Hòn đá có những ký tự lạ

Trước mặt chúng tôi là cánh đồng mía trải dài bạt ngàn, giữa cánh đồng mía cao phủ đầu người là một mảnh đất hoang và giữa mảnh đất um tùm cây bụi ấy có một hòn đá với những kí tự lạ. Tảng đá trông rất bình thường, cao khoảng 1,3m, chân rộng 1,5m, thu nhỏ dần về phía đỉnh. Điều đặc biệt là cả 2 mặt đá đều có những dòng chữ lạ chằng chịt trông như chữ Chăm cổ được khắc chìm. Bên mặt lớn của tảng đá có 8 dòng chữ, mặt nhỏ có 3 dòng.
Khi đoàn nghiên cứu đặt chân đến đây cũng là lúc mặt trời đứng bóng buổi ban trưa, tuy nhiên bầu trời khá âm u và nhiều gió, sợ rằng sẽ có mưa nên mọi người trong đoàn làm việc hết sức khẩn trương và đầy tâm huyết. Sau khi đo đạc kích thước hòn đá, xác định vị trí tọa độ, làm các thủ tục cần thiết và cuối cùng là đến công đoạn "dập chữ" dưới sự hướng dẫn của chuyên gia nghiên cứu.

Quá trình in dập chữ trên đá phải trải qua nhiều công đoạn và thực hiện hết sức tỉ mỉ, cẩn thận để đạt được kết quả mong muốn. Ban đầu vì nhiều lí do khách quan như thời tiết nhiều gió, ít nắng, hòn đá có nhiều chỗ bị lõm… nên gặp rất nhiều khó khăn, phải làm đi làm lại mấy lần. Tuy nhiên, sau vài tiếng đồng hồ "đồng tâm hiệp lực", khéo léo, cẩn thận và đặc biệt là sự kết hợp các yếu tố "thiên thời, địa lợi, nhân hòa" thì kết quả đạt được như mong muốn.

Những bản dập này cùng với những dữ liệu định vị sẽ được vi tính hóa và thông dịch bởi các chuyên gia đầu ngành, từ đó sẽ dễ dàng nắm bắt được số lượng và ý nghĩa của các kí tự lạ để làm cơ sở cho việc giải mã các thông điệp bí ẩn này. Việc tìm hiểu và nghiên cứu sẽ góp thêm chứng liệu cho việc giải mã những bí ẩn trên hòn đá cổ trong một tương lai không xa, trước khi hòn đá bị biến dạng bởi những tác động tiêu cực của thiên nhiên và con người.
Đây không phải là lần đầu tiên có đoàn nghiên cứu tới tham quan và tìm hiểu về hòn đá có kí tự lạ này. Đã có nhiều đoàn nghiên cứu, nhiều tổ chức quốc tế đến đây nhưng chưa tìm ra câu trả lời thỏa đáng cho những thông điệp đã để lại trên lớp chữ chạm khắc trên đá. Họ đến rồi đi và mọi thứ vẫn còn là điều bí ẩn.
          Có thể, hòn đá có khắc kí tự lạ ở thôn Tư Lương, xã Tân An, huyện Đak Pơ còn ẩn chứa trong lòng một nền văn hóa nào đó. Việc nghiên cứu, bảo tồn và tìm lời giải cho những ký tự lạ này cần đến một chương trình nghiên cứu của nhiều nhà khoa học thuộc nhiều nghành, lĩnh vực chuyên môn khác nhau trong nước và sự hợp tác quốc tế. Nhưng trước mắt, việc quản lý, bảo tồn gìn giữ về chủ thể phiến đá và cảnh quan môi trường xung quanh, phát huy tác dụng bằng việc gắn di sản và biến di sản thành tài sản để khai thác sử dụng hiệu quả thuộc về các cơ quan chức năng tại địa phương.